بیاد دوستان ـ کوخرد

Bayad Dustan Kukherd 

التماس دعا خير     

 

Kookherd.a. 89 كوخرد.jpgKookherd.a. 88 كوخرد.jpgKookherd.a. 87 كوخرد.jpgBerkah.14.Kookherd كوخرد.jpg  

 التماس دعا خير     

بیاد دوستان ـ کوخرد   

Bayad Dustan Kukherd

مـی‌رَسَـد  هَــردَم  صَـــدای دُوسـتانْ   مـی‌رَویـم باهَـم بَـه  اِستِقـبالشانْ
ســاربـان   بَـستـه   قَـــطـار  قـافِـلــَهْ   سُــوی  مــا  بـازاد  راه  و  راحِـلـِــهْ
هــای  و  هـیـهای  شُتُر  بـانـان  شِنُو   شُور  و  شادی  غَزل  خوانان  شِنُو
کاروان ایستاد بَر «پُشتخِه کنار» (۱)   بـار بـنـداز اَی شُتـُر  دِل  گُـوش دار
کاروان شـان  از «کــوه»  آمــد بـزیـر   هَم زراه صِنخُو (۲) هم پَل تیر (۳)
کـاروانـا  خُـوش  فُرود  آی  و  دَر آی   تـارسی  در  باغ زرد  زان مـا ورای
«شهر کوخرد»  است کُـوی  دِلبَرانْ   ســاربـانـا بــار بــُگــشا  ز اُشتـرانْ
«شهر سیبه» (۴) است قَدیم مَرز و بُومْ   مهد کوخرد مردمان این مَرز و بُـومْ
«شهر کوخرد» امشب چراغان می‌شود   آفـتاب چــرخ  مـهـمـان مـی‌شــود
شهـر مـا از شـوق لبـریـز آمــده‌است   وه که دوستانم به کوخرد آمده‌است
امشب آن دوستان میان شهر ماست   آنچه بخت و دولت است از بهر ماست
آنـکـه آنـجـا مـیـزبـان دوست مـاست   یکشب اینجا میهمان دوست ماست
پـا بـچشم مــا نـِه ‌اَی  دوست عـزیـز   جــان بقـربـانـت کنیم  اَی بـا تـمـیـز
تــوبـیــا  اَی  مــاه  مِـهــر  آئـیـن مــا   اَی  عـــزیــزان  دِلَــم  دوسـتان مــا
کـاروان  دوســتان  بــربــام  مــاست   وه که دوستان دلم مهمان  مـاست
زان دگر رفتیم به «جابر» (۵) ای نکو   خیمـه‌هـا بـرپـا  کنیم مــانـنـد کــوه
خیمه‌ها برهـم گِـره خـورده چُـو کـوه   دایــره چُــون رشته‌ای  و بـا شکـوه
خـیـمــه  سـبـز  بُـلـَنــد  یـــار مَـــنْ   قـبـه اش از دور نمـایـان  جـان مـَـنْ
خیمـه‌ها  بـرپـا شـده  یک  سلسله   از «مَدی آباد» تا « «جعفرآباد» (۶) یک سره
خیمهٔ «محمد افراز» (۷) چون زر ناب   مُـنـعَـکِس در وی  شـعـاع  آفـــتـاب
خیمهٔ «محمدیان» (۸) سفید و تاب ناک   خیمــهٔ دیـگــر در آن دوسـتان پـاک
بـر در هـر خیمه شان  نَـرمین سِجَـم   تـا نشانـنـد دوسـت را پهلـوی هـم
 محمديان   سوزد از هَجـر مِـحَن   این بـود شـرط وفـا ای دوست مـن
شهر مـا  از شوق لبـریـز  آمـده‌است   وه که دوستانم به کوخرد آمده‌است

پی‌نوشت‌ها:

  • (۱) ـ پشتخه کنار: نام پشته‌ای است در جنوب دهستان کوخرد ازتوابع بخش کوخردشهرستان بستک و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است. پُشتخه واژه‌ای است در گویش فارسی لارستانی به ویژه گویش کوخردی و معنی آن پُشتُه است، ارتفاعی نه بس بلند از زمین، تل، یا تپه است. پُشتُه درست بهمان معنینجد که ربوه و نجد، توده، معمولاً فلات گویند. همچنین در پارسی دری و در برخی گویشهای محلی هرمزگان بکار رفته‌است. این پُشتُه در بون کوه زیر واقع شده‌است.
  • (۲) ـ صِنخُو: (راه صِنخُو): این راه از بن کوه و دقیقاً از سمت (اشکت تنب مش) «غار» شروع می‌شود، و از سنگر نرگ اوه شیرینو سرازیر می‌شود، و انتهاء می‌شود به «پُشتخه او شیرنو» راه قافله رو است.
  • (۳) ـ پَل تیر: (کوه خآب) یا «کوه پل تیر» نام رشته کوهی در غرب استان هرمزگان ایران است. این کوه‌ها در جنوب کوخرد قرار دارند و اولین رشته کوه‌های ساحلی خلیج فارس است. کوه جنوبی دهستان کوخرد کوه بسیار بلندی است که ارتفاع آن از سطح دریا میان ۲۵۰۰ متر تا ۳۰۰۰متر می‌رسد، و بنام کوه زیر معروف است، این کوه به سمت مغرب ادامه دارد. بزرگ‌ترین قله این کوه «قله کوه سفید» نامیده می‌شود. در مشرق «کوه زیر» وجنوب شرقی دهستان کوخرد و جنوب رودخانه مهران کوهی مجزا و مخروطی وجود دارد که بنام «کوه خآب»  كوه پَل تیر معروف است.
  • (۴) ـ شهر سیبه: (شهرسیبه (کوخرد) یکی از شهرهای باستانی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. این شهر تاریخی (ساسانی) در بخش کوخرد واقع می‌باشد. بخشی از این شهر تاریخی در حال حاضر زیر دهستان کنونی «کوخرد» مدفون است و روی بخش دیگری از آن گورستان، این دهستان قرار گرفته‌است. باستان‌شناسان از آن به عنوان شهر فراموش شده ساسانیان یاد می‌کنند. وسعت شهر باستانی سیبه از جانب باستان‌شناسان به ۴۰هکتار تخمین شده‌است. (شهر سيبه ــ شهر باستاني كوخرد قديم) و سيبه نام قديم و تاريخي كوخرد است.
  • (۵) ـ جابر: نام نخلستان وسیعی است در بادیه جنوبی کوخرد و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع است. این منطقه در بخش کوخرد شهرستان بستک واقع می‌باشد.نامگذاری جابر: می‌گویند حاجی جابر گَپ اولین کسی بوده که در این منطقه نخل کاشته‌است، بنا براین این منطقه «جابر» نام گذاری شده‌است. جابر در مغرب باغ زرد، و در مشرق کل کادی قراردارد. در منطقه جابر آب انبارهای متعدی وجود دارد که قدیمی‌ترین آنها برکه جابر نام دارد.
  • (۶) ـ جعفرآباد : (مؤه مُهمَد )، (نخل محمد) منطقه‌ای زراعتی از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. روستای کشاورزی کوچکی است، این روستای کشاورزی در بادیه جنوبی کوخرد و در کرانهٔ رودخانه مهران واقع شده‌است این منطقه در ۳ یا ۴ کیلومتری جنوب کوخرد واقع است.بنیادگذار: بنیادگذار این روستای کشاورزی (حاجی جعفر گَپ سردودمان قبیله آل جعفر است بنا براین منطقه، جعفرآباد نامگذاری شده‌است. او بنیادگذار سد بز در باغ زرد نیز هست. مزارع نخل خرما و خانه‌های حاج محمد جعفر در آنجا وجود دارند. درواه چان که در مُوهِ مُهمَد است دروائی است بسیار بزرگ، نخلهای کهن‌سالی در این درواه (دره) وجود دارد که سر بفلک کشیده‌است که صدها سال از عمر آنها می‌گذرد. در آنجا باغ‌ها، ونخلستان‌های گسترده درخت خرما و خانه‌های تابستانهٔ مردم بومی کوخرد، آب انبار (برکه)، مسجد (نمازگاه)، چاه‌های آب شیرین، خانه‌های مسکونی، آثارهای از دوران گذشته و سدهای آب (چَری) که از سنگ و ساروج ساخته شده‌است برجای مانده‌است. جایی بسیار آباد وپررونق است.
  • (۷) ـ محمد افراز:، (شاعر ترانه سرای کوخرد)، محمد افرازفرزند عبدالله (۱۹۵۲_ ....) میلادی، یکی از شاعران ترانه سرای محلی در دهستان کوخرد در (بخش کوخرد) در شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است. نام کامل وی: (محمد عبدالله ملامحمد عبدل احمد محمدشریف حاجی)، وی در اشعارش گاهی بلبل جابر  و گاهی (کُوه نَوَرد)  تخلص می‌کند. شاعر محمد افراز کوخردی به سال ۱۹۵۲ میلادی در شهر شارجه در امارات متحده عربی متولد شده.
  • (۸) ـ محمدیان: شاعر، محقق و پژوهشگر کوخردی که دارای چندین کتاب است. محمد محمدیان: فرزند محمد (۱۹۵۷ ــ ...) میلادی، یکی از پژوهشگران تاریخ و جغرافیای منطقه هرمزگان، صاحب چند کتاب در این زمینه و از گویشوران محلی. نام کامل وی: (محمد بن محمد بن یوسف بن جعفر بن محمد بن حاجی جعفر گپَّ بن محمد بن احمد آل جعفر، محمدیان)، در روز سه شنبه ۲۱ ماه رجب سال ۱۳۷۸ هجری قمری برابر با ۲۰ اکتبر ۱۹۵۷ میلادی در جعفرآباد (مؤه مهمد) در دهستان کوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک در استان هرمزگان پا به عرصهٔ وجود گذاشت. 
  • شعر از: محمد محمديان كوخردى

منابع

  • محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی. ۵ میلادی.  

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»  
 
SHERENO.35.jpgMohMad.1.jpgBeyad.2.jpgSHERENO.37.jpg Ketab kukherd sarzamin shaeran1.jpg  

Ketab kukherd sarzamin shaeran.jpgKetab parandegan kukherd.jpgR.ARU.15.jpgKetab sarzamin shaeran.jpg 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق: استاد محمدمحمدیان کوخردی 

كتاب: كوخرد سرزمين شاعران