سنفونی پَسّ رُو - (گزيده اي از اشعار استاد محمد محمديان كوخردى )

♣   سمفونی پَسّ رُو ♣

التماس دعا خير   

التماس دعا خير     

 قسمت  دوم

 

  

 قسمت  دوم

♣   سمفونی پَسّ رُو ♣ 

سنفونی  پَسّ رُو

باران زمستانی

بَعد اَز باریدَن باران شِتاءْ (۸)		گَشتَه صَحرا رُوشَن، چُون ماه
دَشت هَا گَشتَه زِ گُلها اَنبُوهْ		کَردَه صَحرا مُعَطَر و خُوش بُوهْ
کُوهَه هاْ تَکیَه بَه هَم دَر دادهْ		دَرَه هَا مُوج سِیه بُگشادهِْ
نَخلها سَر کَشیدَه بَه فَلَک		اَز مَدعاجُون (۹) تا دَرواهِ نَمَکْ (۱۰)
کُوه و دَشت و دَرَه و صَحرا سَبزْ		هَمِه پاتاسَر و سَر تاپا سَبزْ
سّدِیا (۱۱) پُرشُد اَز آب بَرُونْ		بَندِیا لَبریز و خِیلیْ جُوُونْ
بــِرکَه هَا پُر اَز آب زُلالْ		سَرد و شِیرین وخُنُک چُون یخچال
کَوزَه‌ها اَز گِل و مَشک‌ها (۱۲) از پُوستْ		پُر زآب اَست بَر ِ جَانان (۱۳) دُوستْ

صبح بامداد :ـ

حیف اَز آن صُبح نشاط اَنگیزَشْ		وان دَمِ بَادِ عَبیر آمیزَشْ
یَاد اَز آن رُوز کِه جَوان بُودیم مَاْ		می‌دَویدیم چُون غَزالان (۱۴) آنجِاْ
کُوه و صَحرا و دَرَه و دَشت و دَمَنْ (۱۵)		مَا برَفتیم بَه کُوه چُون کُوهکَنْ (۱۶)

الغرض :ـ 

اَلغَرَض آنچـِه نَدیدی اینجَاستْ		جَنَت و باغ و بَساتین اینجَاستْ
کِه کَسی قَدر نَداند آن را		این هَمِه نِعمَت بی پایان را
خَارج شَهر چنان سَر سَبز اَستْ		دَشت و کُوه و هَمِه جَاهَا سَبز اَستْ
آنچـِه مَن دِیدَم دَر این دَشت جُوُونْ		غُنچَه‌ها (۱۷) میزَد سَر اَز گُل بیرونْ
مُحَمَدِيان اَز غَم این سَرو رَوُونْ		اَشک چُون سیل بریزَد اَفزُونْ (۱۸)

• شعر از: محمد محمديان کوخردی.  

پی نوشت‌ها:

• (۸) ـ شِتاءْ: Shetah: زمستان ، فصل زمستان .
• (۹) ـ مَدعاجُون: Mad Ajoon: ( مزاجان ) (محمد حاجیان) منطقه‌ای است از توابع بخش کوخردشهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. این منطقه در جنوب کوخرد و در پشت رودخانه مهران واقع است، منطقه شامل چند نقطه مهم و آباد و زراعتی بوده از زمان قدیم، اهالی کوخرد بویژه آنهایی که در این مناطق نخل و نخلستان داشته‌اند در فصل تابستانوگرما و در موسم خارک و رطب و خرما و بار میوه نخلها، از کوخردکوچ می‌کردند و با خانواده‌هاشان به پشت رودخانه که نخلستان بود می‌رفتند.
• (۱۰) ـ دَرواهِ نَمَکْ: Darvahe Namak: لدخه سور ، در بین گُلالَه و ترارو واقع می‌باشد.
• (۱۱) ـ سّدِیا: Sadeya: منظور: سد بز ، سد جابر ، سد جاوید ، سد بست گز .
• (۱۲) ـ کَوزَه‌ها و مَشک‌ها: Kuzeha & Mashkha: در آن آب خنک حفظ می‌شود برای آشامیدن.
• (۱۳) ـ جَانان  : Janan: [جانانه] (امر) معشوق ، محبوب ، شاهد ، دلبرزیبا. (فرهنگ معین)
• (۱۴) ـ غَزالان: Ghazalan: غزال: آهو.
• (۱۵) ـ دمن  : Deman: ج دمنه ، دمیدن: روینده ، طلوع کننده ، خروشنده. ۲ ـ آثار خانه وحیات مردم در زمین. ۳ ـ جای که خاکروبه ریزند، ج: دَمَن.
• (۱۶) ـ کُوهکَنْ: Koh Kan: فرهاد ، فرهاد کوهکن. (در داستان خسرو و شیرین).
• (۱۷) ـ غُنچَه‌ها: Dhoncheha  : گُل غُنچَه: غُنچَهٔ گُل:

 

بهر سوی گل غنچه‌ای نوشخند

ملک درمیان همچو سرو یلند

 

• (۱۸) ـ اَفزُونْ  : Afzoon: بیش، زیاد ، بسیار.

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس

 

• ۲۵ محرم الحرام ۱۴۱۸ هجری قمری.

منبع :

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
• محمدیان، کوخردی، محمد. (وصف کوخرد) ج۱. چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۱۹۹۸ میلادی.  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»

  

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق: استاد محمدمحمدیان کوخردى

سنفونی پَسّ رُو - (گزيده اي از اشعار استاد محمد محمديان كوخردى )

♣   سمفونی پَسّ رُو ♣

التماس دعا خير   

التماس دعا خير    

 قسمت اول

 

قسمت اول

♣   سمفونی پَسّ رُو♣ 

سنفونی (۱) پَسّ رُو

پَسّ رُو (۲) قَشَنگْ وُ زیباْستْ		پَسّ رُو لَطیفْ وُ شِیواست (۳)
پَسّ رُو دِرَخشَندَه تَرین گُوهَر هاست		پَسّ رُو عَرُوسْ صَحرا هَاستْ
پَسّ رُو دَشتگَه یِ کُوهستان هَاستْ		مَهد اِعجَابْ بُزُرگان (۴) آنجَاستْ
پَسّ رُو دِرَخشَان چُونْ خُورشیدْ		گَشتَه رَنگین ز گُل سُرخ و سَفیدْ

کوه و کمر :ـ

سَربَسَر دَرَه و کوه وُ کَمَر		بُود دِرَختان بُزُرگ سَرتاسَر
سَلَم و سُمرُ و کُنار و نادِر		خِید و اَنجیر و سخ و بید و کُوِر
بنگَرید چَپ وَراستْ از سینه یِ کوه		ایل (۵) چَادُر زَدَه دَر دامَنِ کُوهْ
خَانَه هَاشَان زِ گِل و چُوب نَخیل		اَز پش آن ببافتَند زَنبیل (۶)
هَمِه دیوار و دَرَش دود زَدِه		چُون کِه آتش دَر آن شُعلَه زَدِه
فَرش آن نیست بَه جُز مُشتی خَاکْ		خَاکْ هَم پاکْ ، و آدم از خَاکْ (۷)

پَسّ رُو قَشَنگْ وُ زیباْستْ		پَسّ رُو لَطیفْ وُ شِیواست
پَسّ رُو دِرَخشَندَه تَرین گُوهَر هاست		پَسّ رُو عَرُوسْ صَحرا هَاستْ

*********** 

پی نوشت‌ها:

• (۱) ـ سنفونی: Senfooni: سمفونی، سمفونیة: آواز دلنشین، دشت سرسبز وزیبا، جنگلهای گوناگون، مختلف، أز نمای أصناف درختان. (صحاح الصحاح ۱۴۱۳).
• (۲) ـ پَسّ رُو: Pase Roo: (پُشتِه رودخانه) ، کشتزارها، مزارع نخیل خرما ، سدهای آب، مناطق مختلف و باغ‌های نخل و مکانهای کشاورزی ، ودشت‌های گوناگون.
• (۳) ـ شِیواست: شیوا :Shiva: فصیح، بلیغ، وسیع (المحیط المحیط).
• (۴) ـ بُزُرگان: Buzorgan: منظور از بُزُرگان قبایلی که در پَسّ رُو سکونت داشتند، اجدامان واجدادعشایری که در آنجا سکونت گذیده بودند در زمان قدیم.
• (۵) ـ ایل: ایل چادر: Eail Chadur: چادر نشین‌ها ، (احشم نشین) صحرا نشین‌ها. عشایر و کوچ‌گردان یک منطقه معمولاً به گروه‌های کوچکتری به نام ایل تقسیم می‌شوند.
• (۶) ـ زَنبیل: Zanbil: به لهجه کوخردی محلی می‌گویند: تُولک.
• (۷) ـ آدم: آدم از خَاکْ Adam : پدر همه یعنی (آدم علیه السلام)، از خاک آفریده شده‌است. غذاهائیکه جسم انسان پرورش وتکوین می‌یابد نیز از خاک بر می‌آید. بعد از مرگ هم وجود عنصری مردم زود یا دیر با اجزایی خاک مخلوط می‌شود. وهمین طور در وقت حشر هم آجزای وجود که باخاک آمیخته بود دوباره جمع شده از نو بصورت انسان تشکل می‌یابد، مردگانی که در قبور مدفون آند از مضاجع خود بیرون آورده می‌شوند. (قاموس المحیط) .. (المحیط المحیط).

• خدای تعالی می‌فرماید: (مِنْهَا خَلَقنَاکُمْ وَفَیهْا نُعیْدُکُمْ وَمِنهَاْ نُخرْجُکُمْ تَارَةاً أُُخرَیْ).

ماشمارا از خاک آفریده‌ایم ودر آن بر میگردانیم، وبار دیگر شمارا از آن بیرون خواهیم آورد. (تفسیر کابلی: مولانا محمود حسن دیوبندی).

• شعر از: محمد محمديان کوخردی.  

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس

 

• ۲۵ محرم الحرام ۱۴۱۸ هجری قمری.

منبع:

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
• محمدیان، کوخردی، محمد. (وصف کوخرد) ج۱. چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۱۹۹۸ میلادی.  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»

  

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق: استاد محمدمحمدیان کوخردى

♣ کاروانسرای تاريخي کوخرد ♣

♣   کاروانسرای  تاريخي کوخرد ♣ 

التماس دعا خير      

التماس دعا خير      

 

التماس دعا خير      

التماس دعا خير      

کوخرد یکی از قـدیمی تـرین مناطقی است که با فرهنگ غنی وآثـار به جامانده از گذشتهٔ خود، از دیر باز مورد توجه خاص وعام بـوده کـه در مسیر عـبـور کاروان هـای بازرگانـی و  تجاری قـرار داشته‌است. اهمیت "کوخرد"  از آنجا بوده‌است که درآن زمان روستایی بزرگ ومرکز تجاری وتوقف گـاه کاروانیان بین" لار" و " بندر لنگه" و " کنگ " به حساب می‌آمده‌است چنانكه در كتاب:"(تاریخ کمبریج)" أمده است، بـه خاطـر ایـن اهمیت درآن دوران، روی ایـن روستا بسیار حساب مـی شده‌است، چـرا کـه درآن زمـان کوخرد یا "سیبه"  قدیم خـودش تنها و هیجگـونـه آبادی بـزرگ اطـراف آن وجـود نـداشته، وزمین زراعتـی کوخرد "سيبه" تا حدود نزدیک به جناح بـوده‌است، و   "جناح"  هـم یکی از قـدیمـی‌ترین مناطـق آن دوران است.

 

یکی از توقف گاه‌های مهم واصلی بازرگانان کاروانسرای واقع در مرکز شهر بوده.ایـن کاروانسرا از مـهـمـتـرین یـادگـارهـای گرانـقـدر مـعـمـاری دهستان کوخرد " سیبه"  بوده‌است، که رونقی خاص به این منطقه می‌بخشیده‌است. ناگفته نمانـد که از بین تمام کاروانسراهـا،  "کاروانسرای کوخرد"  بزرگ‌تر وزیباتـر از بقیه بـوده، بخاطـر مـوقعیت خاص دوران آن زمان. کاروانسرا شامل ۸ اتاق بزرگ وکوچک بوده و ۲ باب ((دروازه)) اصلی وفـرعـی داشته‌است. دروازه اصلـی رو بطـرف قبلـه و دروازه فـرعـی رو بطـرف دریا (جنوب) باز می‌شده. بالای دروازه اصلـی کاروانسرا طاق مجـللی، هـلالـی شکل بلندی قـرار داشت کـه جـلـوه خـاصـی بـه دروازه و کاروانسرا داده بـود. جلو دروازه فـرعـی از طـرف جنوب، یک کمی مـایل بطـرف قبلـه نمازگهی بـود به شکل مربع که در موقع تابستان برای نشستن واستراحت ازآن استفاده مـی شده‌است. کاروانسرای کوخرد در دوران "جلودار مهران"  سردار چریکها، از رونق خاصی برخوردار بوده‌است.

 

جلودار مهران  از بزرگان منطقه ى کوخرد است،  می‌گویند جلودار مهران که رودخانه و محل به نام او به یادگار مانده‌است، درمحل پاسگاه ژاندارمری مِهران کنونی از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک استقرار داشته‌است و به تدریج کاروانها (قافله‌ها) اطرافش جمع می‌شدند.

 

سردار چریکها:

 

جلودار مهران سردار چریکها بود که از کاروانها (قافله‌ها) در برابر دزدان حمایت می‌کرد، چون قدیمیها می‌گویند که تهیه مایحتاج زندگی به وسیله قافلهٔ ألاغ و قاطر و شتر بوده و برای اینکه از ناامنی بین‌راه مصون باشند قافلهٔ بزرگی به صورت دسته جمعی حرکت می‌کردند، و با گروه زیادی از افراد مسلح از طریق بندر عباس به یزد  مسافرت می‌نمودند تابستان حرکت می‌کردند و زمستان برمی‌گشتند. خشکبار وانواع پارچه‌ها و پرده‌های یزدی می‌آوردند و از اینجا هم خرما، بادام کوهی و مواد غذائی و عبای گوده‌ای همراه می‌بردند.

 

صدای «جلودار مهران» پیر و جهاندیده‌است که پس ازطی کتل و گردنه‌های (گوچی) هوا را می‌شکافد و بر دل کاروانیان خسته می‌نشیند.. "آهاي كاروانيان" .. داریم به کوخرد  نزدیک می‌شویم ، دیگر چیزی نمانده‌است. چند اسب و تفنگچی در جلو و عقب ، و کاروان شتر در میانه، به امید رسیدن به کاروانسرای پررونق و آباد کوخرد با لبخند به استقبال استراحت می‌روند. باشد که دمی بیاسایند و غبار ره از رخ گیرند و در تلاقی با کاروانهای دیگر کالا دهند و کالا بستانند و در شهر پررونق "كوخرد" که کودکان سر از پانشناخته با جلیقه‌های زربفتشان به استقبالشان می‌آیند، خرید و فروشی بنمایند و ره خویش در پیش گرفته از خم کتل گذشته به بستک برسند و پس از آن ره به سوی لار و... در وادیهای دیگر و سرانجام گام درپی نان.

 

ولی برای آنان اینجا (کوخرد) (سیبه) جا ی دیگری است و کاروانسرای آن دیگرگونه ...صدای جرس که از دور به گوش می‌رسد شهر رنگ و روی دیگر می‌گیرد.شادی و نشاط در می‌گشاید و خوان نعمت گسترده می‌گردد.

 

مطمئنا سعدی شیراز از این راه به سوی کیش تاخته و حافظ نیز از همین راه تنها سفر خویش به سوی ساحل خلیج فارس را به انجام رسانده‌است. همانگونه که " ابن بطوطه"  دراین مسیر کوخرد مصفا را دیده وبا دل در آن آرمیده که در کتاب خویش "" تُحفَة النُظار فی غَرائِب الأمَصار وعَجائِب الأَسفَار""   از آن یاد نموده‌است.

 

زمان در گذر است و ساربانش درگوش جرس برمی دارد ((که بربندید محملها))... و ماییم نشسته برشتران کند پای خیالی که دیریست نسیم خوش آهنگ کودکان گریزپای به استقبالش نیامده ... ماییم و کاروانسرای ویران شدهٔ از یاد رفته‌ای که بربام نگاهش دیگر کبوتر هم لانه نمی‌کند.

 

خیلی وقتها دراندیشه خویش به این پرسش می‌رسم که آیا ما همراه با کاروان تمدن به پیش تاخته‌ایم یا در زیر گرد و غبار به جامانده از آن کاروانیانی که روزگاری "کوخرد" ما محل شان بوده مانده‌ایم یا خدای ناکرده خود را در سایه " کوه ناخ"  به فراموشی زده ایم؟

 

در پایان به نام "کوخرد" می‌بالیم ، وبه یاد نام "سیبه" افتخار می‌کنیم..

 

خوجسته باد «کوخرد» باستان نوروز 

کـه یادی ز  «سیبه»  بـه  یادگار آمــد

 

همیشه کوخرد پایدار و "«سیبه ماندگار»"  باشد.

منبع:

*محمدیان، کوخردى، محمد، “ كتاب:(به یاد کوخرد) “، ( ج1 و 2 ) چاپ اول، دبی: سال انتشار " ۲۰۰۳ " میلادی.

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق: استاد محمدمحمدیان کوخردی 

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد  بیشتر آشنا شوید»

 

منبع:awayeseebah 

جستارهاى وابسته:

• عمل جراحی دست استاد محمدیان
• تصویر استاد محمد محمدیان
• نامه ی یک دختر نوجوان کوخردی به محمدیان
• بیوگرافی استاد محمد محمدیان کوخردی

• بایگانی آواى سيبه
• با كمال تشكر از وب سلام كوخرد

بیاد دوستان ـ کوخرد - (گزيده اي از اشعار استاد محمد محمديان كوخردى )

بیاد دوستان ـ کوخرد

Bayad Dustan Kukherd 

التماس دعا خير     

 

  

 التماس دعا خير     

بیاد دوستان ـ کوخرد   

Bayad Dustan Kukherd

مـی‌رَسَـد  هَــردَم  صَـــدای دُوسـتانْ		مـی‌رَویـم باهَـم بَـه  اِستِقـبالشانْ
ســاربـان   بَـستـه   قَـــطـار  قـافِـلــَهْ		سُــوی  مــا  بـازاد  راه  و  راحِـلـِــهْ
هــای  و  هـیـهای  شُتُر  بـانـان  شِنُو		شُور  و  شادی  غَزل  خوانان  شِنُو
کاروان ایستاد بَر «پُشتخِه کنار» (۱)		بـار بـنـداز اَی شُتـُر  دِل  گُـوش دار
کاروان شـان  از «کــوه»  آمــد بـزیـر		هَم زراه صِنخُو (۲) هم پَل تیر (۳)
کـاروانـا  خُـوش  فُرود  آی  و  دَر آی		تـارسی  در  باغ زرد  زان مـا ورای
«شهر کوخرد»  است کُـوی  دِلبَرانْ		ســاربـانـا بــار بــُگــشا  ز اُشتـرانْ
«شهر سیبه» (۴) است قَدیم مَرز و بُومْ		مهد کوخرد مردمان این مَرز و بُـومْ
«شهر کوخرد» امشب چراغان می‌شود		آفـتاب چــرخ  مـهـمـان مـی‌شــود
شهـر مـا از شـوق لبـریـز آمــده‌است		وه که دوستانم به کوخرد آمده‌است
امشب آن دوستان میان شهر ماست		آنچه بخت و دولت است از بهر ماست
آنـکـه آنـجـا مـیـزبـان دوست مـاست		یکشب اینجا میهمان دوست ماست
پـا بـچشم مــا نـِه ‌اَی  دوست عـزیـز		جــان بقـربـانـت کنیم  اَی بـا تـمـیـز
تــوبـیــا  اَی  مــاه  مِـهــر  آئـیـن مــا		اَی  عـــزیــزان  دِلَــم  دوسـتان مــا
کـاروان  دوســتان  بــربــام  مــاست		وه که دوستان دلم مهمان  مـاست
زان دگر رفتیم به «جابر» (۵) ای نکو		خیمـه‌هـا بـرپـا  کنیم مــانـنـد کــوه
خیمه‌ها برهـم گِـره خـورده چُـو کـوه		دایــره چُــون رشته‌ای  و بـا شکـوه
خـیـمــه  سـبـز  بُـلـَنــد  یـــار مَـــنْ		قـبـه اش از دور نمـایـان  جـان مـَـنْ
خیمـه‌ها  بـرپـا شـده  یک  سلسله		از «مَدی آباد» تا « «جعفرآباد» (۶) یک سره
خیمهٔ «محمد افراز» (۷) چون زر ناب		مُـنـعَـکِس در وی  شـعـاع  آفـــتـاب
خیمهٔ «محمدیان» (۸) سفید و تاب ناک		خیمــهٔ دیـگــر در آن دوسـتان پـاک
بـر در هـر خیمه شان  نَـرمین سِجَـم		تـا نشانـنـد دوسـت را پهلـوی هـم
♣ محمديان ♣  سوزد از هَجـر مِـحَن		این بـود شـرط وفـا ای دوست مـن
شهر مـا  از شوق لبـریـز  آمـده‌است		وه که دوستانم به کوخرد آمده‌است

پی‌نوشت‌ها:

• (۱) ـ پشتخه کنار: نام پشته‌ای است در جنوب دهستان کوخرد ازتوابع بخش کوخردشهرستان بستک و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است. پُشتخه واژه‌ای است در گویش فارسی لارستانی به ویژه گویش کوخردی و معنی آن پُشتُه است، ارتفاعی نه بس بلند از زمین، تل، یا تپه است. پُشتُه درست بهمان معنینجد که ربوه و نجد، توده، معمولاً فلات گویند. همچنین در پارسی دری و در برخی گویشهای محلی هرمزگان بکار رفته‌است. این پُشتُه در بون کوه زیر واقع شده‌است.
• (۲) ـ صِنخُو: (راه صِنخُو): این راه از بن کوه و دقیقاً از سمت (اشکت تنب مش) «غار» شروع می‌شود، و از سنگر نرگ اوه شیرینو سرازیر می‌شود، و انتهاء می‌شود به «پُشتخه او شیرنو» راه قافله رو است.
• (۳) ـ پَل تیر: (کوه خآب) یا «کوه پل تیر» نام رشته کوهی در غرب استان هرمزگان ایران است. این کوه‌ها در جنوب کوخرد قرار دارند و اولین رشته کوه‌های ساحلی خلیج فارس است. کوه جنوبی دهستان کوخرد کوه بسیار بلندی است که ارتفاع آن از سطح دریا میان ۲۵۰۰ متر تا ۳۰۰۰متر می‌رسد، و بنام کوه زیر معروف است، این کوه به سمت مغرب ادامه دارد. بزرگ‌ترین قله این کوه «قله کوه سفید» نامیده می‌شود. در مشرق «کوه زیر» وجنوب شرقی دهستان کوخرد و جنوب رودخانه مهران کوهی مجزا و مخروطی وجود دارد که بنام «کوه خآب»  كوه پَل تیر معروف است.
• (۴) ـ شهر سیبه: (شهرسیبه (کوخرد) یکی از شهرهای باستانی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. این شهر تاریخی (ساسانی) در بخش کوخرد واقع می‌باشد. بخشی از این شهر تاریخی در حال حاضر زیر دهستان کنونی «کوخرد» مدفون است و روی بخش دیگری از آن گورستان، این دهستان قرار گرفته‌است. باستان‌شناسان از آن به عنوان شهر فراموش شده ساسانیان یاد می‌کنند. وسعت شهر باستانی سیبه از جانب باستان‌شناسان به ۴۰هکتار تخمین شده‌است. (شهر سيبه ــ شهر باستاني كوخرد قديم) و سيبه نام قديم و تاريخي كوخرد است.
• (۵) ـ جابر: نام نخلستان وسیعی است در بادیه جنوبی کوخرد و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع است. این منطقه در بخش کوخرد شهرستان بستک واقع می‌باشد.نامگذاری جابر: می‌گویند حاجی جابر گَپ اولین کسی بوده که در این منطقه نخل کاشته‌است، بنا براین این منطقه «جابر» نام گذاری شده‌است. جابر در مغرب باغ زرد، و در مشرق کل کادی قراردارد. در منطقه جابر آب انبارهای متعدی وجود دارد که قدیمی‌ترین آنها برکه جابر نام دارد.
• (۶) ـ جعفرآباد : (مؤه مُهمَد )، (نخل محمد) منطقه‌ای زراعتی از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. روستای کشاورزی کوچکی است، این روستای کشاورزی در بادیه جنوبی کوخرد و در کرانهٔ رودخانه مهران واقع شده‌است این منطقه در ۳ یا ۴ کیلومتری جنوب کوخرد واقع است.بنیادگذار: بنیادگذار این روستای کشاورزی (حاجی جعفر گَپ سردودمان قبیله آل جعفر است بنا براین منطقه، جعفرآباد نامگذاری شده‌است. او بنیادگذار سد بز در باغ زرد نیز هست. مزارع نخل خرما و خانه‌های حاج محمد جعفر در آنجا وجود دارند. درواه چان که در مُوهِ مُهمَد است دروائی است بسیار بزرگ، نخلهای کهن‌سالی در این درواه (دره) وجود دارد که سر بفلک کشیده‌است که صدها سال از عمر آنها می‌گذرد. در آنجا باغ‌ها، ونخلستان‌های گسترده درخت خرما و خانه‌های تابستانهٔ مردم بومی کوخرد، آب انبار (برکه)، مسجد (نمازگاه)، چاه‌های آب شیرین، خانه‌های مسکونی، آثارهای از دوران گذشته و سدهای آب (چَری) که از سنگ و ساروج ساخته شده‌است برجای مانده‌است. جایی بسیار آباد وپررونق است.
• (۷) ـ محمد افراز:، (شاعر ترانه سرای کوخرد)، محمد افرازفرزند عبدالله (۱۹۵۲_ ....) میلادی، یکی از شاعران ترانه سرای محلی در دهستان کوخرد در (بخش کوخرد) در شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است. نام کامل وی: (محمد عبدالله ملامحمد عبدل احمد محمدشریف حاجی)، وی در اشعارش گاهی بلبل جابر  و گاهی (کُوه نَوَرد)  تخلص می‌کند. شاعر محمد افراز کوخردی به سال ۱۹۵۲ میلادی در شهر شارجه در امارات متحده عربی متولد شده.
• (۸) ـ محمدیان: شاعر، محقق و پژوهشگر کوخردی که دارای چندین کتاب است. محمد محمدیان: فرزند محمد (۱۹۵۷ ــ ...) میلادی، یکی از پژوهشگران تاریخ و جغرافیای منطقه هرمزگان، صاحب چند کتاب در این زمینه و از گویشوران محلی. نام کامل وی: (محمد بن محمد بن یوسف بن جعفر بن محمد بن حاجی جعفر گپَّ بن محمد بن احمد آل جعفر، محمدیان)، در روز سه شنبه ۲۱ ماه رجب سال ۱۳۷۸ هجری قمری برابر با ۲۰ اکتبر ۱۹۵۷ میلادی در جعفرآباد (مؤه مهمد) در دهستان کوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک در استان هرمزگان پا به عرصهٔ وجود گذاشت. 
• شعر از: محمد محمديان كوخردى. 

• 

  • بــیوگـرافی اســتاد مـــحمد محـــمدیان کــــوخـردی

منابع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) ۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی. ۵ میلادی.  

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»  

 

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق: استاد محمدمحمدیان کوخردی 

كتاب: كوخرد سرزمين شاعران 

كوخرد آباد و سيبه ماندگار - (گزيده اي از اشعار استاد محمد محمديان كوخردى )

كوخرد آباد و سيبه ماندگار 

التماس دعا خير     

كوخرد آباد و سيبه ماندگار

التماس دعا خير   

التماس دعا خير     

     أََى جَان مَن پَنهان دِل، اَز دِل سَلامَت مى كُنيمْ

                                         هَرجا رَويمْ تُو حاضِرىْ، قَصد مَقامَت مى كُنيمْ

     زين دُوهَزاران ساله هَا، تاريخ گُويَد رازَها

                                            تاريخ « سيبهِ كُهَنْ» هَردَهر يادَت مى كُنيمْ

     «كوخرد»، گَرنايَد سُوىِ مَا، مَاجَانِب اُو مى رَويمْ

                                          اَى خاک گُوهَربَار تٌو، جَان را غُلامَتْ مى كُنيمْ

     «كوخرد» دِيار عاشقان، دِيار شعر وشاعران

                                               دَر حَضرَتِ آثار تُو، مَا عَهد وُ پيمَان نَشكَنيمْ

     «كوخرد» دِيار وُ سَرزَمِينْ، دِيَارى اَز عَهدِ قَديمْ

                                دُزدان ، خواهَان نابُودِى اَت، مَا دَست دُزدان بشكَنيمْ

     اِين بَار مَا يَكپَارچگِى ، دَر گِردِهَم پيچيدَه اِيمْ

                                            اَى عاشقان كوخرديان، پيمان مُحكَمتَر كُنيمْ

     اَى مَردُمان اَى مَردُمان، كُوخِرد بيابيم اِين زَمان

                                             اَز دَست جُور كافران، كوخرد را حامى كُنيمْ

     دَر نيمَه شَب، دِل داد خَـبَر، كوخرد اُفتاد دَر خَطرَ

                                 اَز دَست مُشتى بى هُـنَر، هَر بى هُـنَر خُذلان كُنيمْ

     «كوخرد» مَا اَى دُوستان، « کُوخِرد » بَوَد چُون بُوستان

                                          جَان را فِداى خَاكَش، هَر دُشمَنى ناكام كُنيمْ

     اِمرُوز ما كُوخِرديها، چُون شيرها غُرّان شَويمْ

                                          چُون شیر کوه ناخ و زير ، اَز نَعرَها ويران كُنيمْ

     ويران كُنيمْ هَر دُشمَنى، هَر دُشمَن اَهريمَنى

                                          اَز بَهر خاک « سیبه » را ، زَنجيرَها را بشكَنيمْ

     اَى عاشقان اَى عاشقان، كُوخِرد دِيار شاعران

                                   « سیبه » دِيار اَجدادمَانْ، جَان را فِدايَش مى كُنيمْ

     دَر نَزدِ دُزد آتَش شَويم، دَر نَزد كافر شعله اِيمْ

                                      هَركَس بَه مَا حمله كُـنَد، آن را به خاكِستَر كُنيمْ

     «  كُوخِرد » بمانَد پايَه دار ، «  سيبه  » بمانَد ماندِ گار

                                             از بهر آب و خاک او، اِمرُوز جان اَفشان كُنيمْ

     دَر نَزد دُشمَن دُشمَنيم، هَمچُو سپهر آهَنيمْ

                                                دَر نَزد هَر اَهريمَنى، تاريخ ، واگردان كُنيمْ

     تاريخ گُويَد اِين چنين، اَى جاهِل و نادان ببينْ

                               چُون گُرگ مَنشين بَركَمينْ، سَرَت بَه چُوگان بشكَنيمْ

     اِين اَست بَيان اَى مَردُمان، اَز جانِب كوخِرديان

                                     آنكِه نَمى دانى بدان، ازكوخرد، حِمايَت مى كُنيمْ

     يَارَب بَحَق ذُوالَجّلال، فَليَسقِني مَاء اَلزُلالْ

                                            مِن طور اَنوار اَلحَلال، فِي اَلليَل نُورانى كُنيمْ

     اِريَاحُكُم تَجلْي اَلبَصَر، «  ♣مُحَمَدِيان كُم ♣ » يُلقَا اَلنَظَر

                                               مَانَند حَبّات اَلمَطَر، ذِكرى زِيَارانْ مى كُنيمْ

 

• شعر از: محمد محمديان كوخردى.

 

كتاب: كوخرد سرزمين شاعران 

منبع

• محمدیان، کوخردی، محمد (کوخرد سرزمین شاعران) جلد دوم.   

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 استاد محمدیان را در کنار پروفسور M.M.Bigani رئيس دانشگاه 

پزشكى بمبئى و رئيس هيئت مديره بيمارستان بريدج كندى بمبئى 

باکمال تشکر از دکتر لطیفه جهت ارسال عکس  

«با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»  

   

 

منبع:awayeseebah 

*پژوهش و تحقيق:استاد:محمدمحمدیان کوخردی