آوای سيبه

چوریکو سد جابر ـ كوخرد

چوریکو سد جاب

چوریکو سد جابر ـ كوخرد

«چوریکو» دره أی در کوه ساختند

****

در آن آیام فقط «منتول» داشتند

سد جابر

كانال چوریکو

كانال آب سد جابر

چوریکو سد جـابـر ـ كـوخـرد

کانال دست ساز چوریکو حفر شده در صخره‌های کوه زیر برای آبیاری نخلستان‌ها از آب سد جابر.

كانال آب سد جابر

چــــــــــــوریــــــــــکــــ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــو

شعر جابر

کهن سالهای «جابر» مثل فرهاد	********	جداولهای «سد» کردند بنیاد
«چوریکو» دره أی در کوه ساختند	********	در آن آیام فقط «منتول» داشتند
کشیدند رنج و زحمت خیلی بسیار	********	چو فرهاد می‌زدند تیشه بکهسار
بسی زحمت کشیدند جابریان	********	چو «جابر» زنده کشت از باغ و بستان

سد جابر

سد جابر ـ کوخرد

*چوریکو کانال دست ساز حفر شده در صخره‌ها ، آبراه دست ساز ی قدیمی است که آب سد جابر بوسیلهٔ آن به آب تقسیم کن سد جابر كه (وابند) مى نامند مى رساند، سپس به سوى نخلها عبور می‌دهد.

سد جابر

چوریکو کانال آبراه سد جابر

*چوریکو گذرگاه دست ساز عبور آب از دهانه سد کانال کشی شده‌است، این کانال با تبر و تیشه در وسط تخته سنگی (دُوه) تراشیده شده‌است که آب سد از آن عبور نماید، این کانال به گویش کوخردی«چوریکو» نام دارد.

سد جابر

چوریکو کانال آبراه سد جابر رو بسمت (وابند)

قسمت شمال چوریکو

*از دهانه سد تا دهانه تُنبی که آن را (وابند) می‌نامند ادامه دارد. قسمت‌هایی از این کانال حتی ۲ یا ۳متر زُهری (عمق) دارد، در این قسمت از کانال گاه وقتی خوک گراز در آن جاه می‌گیرند، ورفتن به درون آن خطرناک است. آب سد جابر از این کانال عبور می‌کند تا اینکه به وابند می‌رسد.

(وابند)

*در (وابند) آب سد به دو شاخه می‌شود، شاخه‌ای رو به‌طرف مشرق می‌رود، و شاخه دیگر رو به‌طرف مغرب.

خور زهرو

*«خُوره زُهرُو» دنباله آبراه سد جابر است بعد از (وابند) که آب به سوی نخلهای (کل کادی) و نخلهای جابرهدایت می‌کند. شاخه‌ای که رو به‌طرف مغرب می‌رود در درواه خُورِه زُهرُو جریان می‌یابد، این درواه کشت وپیچ زیادی دارد و دو کم بلند در دوطرف دره وجود دارد که به نزدیک شدن دره از نخلها از بلندی آنها کاسته می‌شود، یک درخت کنار (سدر) تنومندی در وسط درواه وجود دارد که هزارها سال از عمر آن می‌گذرد این درخت به نام «کنار خُوره زُهرُو» معروف است. در واه ادامه پیدا می‌یابد تا اینکه می‌رسد به جَدوَل (آب بش) کل کادی کانال تقسیم آب سد و سپس به سوی نخلها می‌رود. اما قسمت مشرق درواه وابند مستقیماً به سوینخلهای جابر می‌رود.

کانال تقسیم آب سد جابر (کل کادی )

سد جابر

*نخلستان (کل کادی) و نخلستان (جابر) در بادیه جنوبی کوخرد و در غرب استان هرمزگان در بخش كوخرد شهرستان بستک واقع می‌باشد.

شعر جابر

نخل «جـابـر» شـَط ّ بغـداد دارد **** اگـر بـاران نه بـارد آب دارد

کهن سالهای «جابر» مثل فرهاد	********	جداولهای «سد» کردند بنیاد
«چوریکو» دره أی از کوه ساختند	********	در آن آیام فقط «منتول» داشتند
کشیدند رنج و زحمت خیلی بسیار	********	چو فرهاد می‌زدند تیشه بکهسار
بسی زحمت کشیدند جابریان	********	چو «جابر» زنده کشت از باغ و بستان

*********************************************

دگرباره شروع کن وصف جابر	********	زباغ گلشن، وگلهای جابر
کنار آب جوی سد جابر	********	بهار، و فصل تابستان جابر
میان سبزه باغستان جابر	********	که روح افزاست نخلستان جابر
خوشا آن جدول تابان جابر	********	چُو باشد، محفل، از دوستان جابر

كنار جـوى آب سد جـابـر **** ♣ محمديان ♣ سرايد وصف جابر

*شعر از: محمد محمديان كوخردى

شعر از: محمد محمديان كوخردى

*كتاب:(وصف كوخرد) ـ صفحه 185

*فيلم كوتاهى از چوریکو ، اثرى از آقاى: عبدالغفار عليرضايى

منابع

محمدیان، کوخردی، محمد، (شهرستان بستک و بخش کوخرد)، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
محمدیان، کوخری، محمد، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی Mohammed Kookherdi Mohammadyan (2003), Beyade Kookherd, third edition: Dubai

با تاریخ دیار کوخرد و منطقهٔ باستانی بخش کوخرد بیشتر آشنا شوید»